Азийн хөгжлийн банк 9 тэрбум ам.долларын төсөвтэй вакцины санаачилга болох Ази, Номхон далайг вакцинд хамруулах АПВАКС хөтөлбөрөө өнөөдөр эхлүүллээ.

“Иргэдээ аль болох хурдан вакцинжуулахаар зэхэж буй АХБ-ны хөгжиж буй гишүүн орнуудад вакцин худалдан авах санхүүжилт хэрэгтэйгээс гадна вакцинжуулах ажлыг аюулгүй, тэгш хүртээмжтэй, үр дүнтэй зохион байгуулах төлөвлөгөө, мэдлэг чадвар шаардлагатай болж байна” хэмээн АХБ-ны ерөнхийлөгч Масацугу Асакава хэлээд “Эдгээр бэрхшээлийг даван туулж, цар тахлыг ардаа орхин, цаашлаад эдийн засгаа сэргээхэд нь хөгжиж буй гишүүн орнууддаа банкны зүгээс дэмжлэг үзүүлэхэд АПВАКС хөтөлбөр чухал үүрэг гүйцэтгэх болно” хэмээн онцлов.

АПВАКС хөтөлбөр нь хоёр нэмэлт бүрэлдэхүүн хэсгээрээ дамжуулан Ази тивийн хөгжиж буй орнуудад вакцины хүртээмжийг нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг болох цогц бүтэц, хөрөнгө нөөцийг олгох юм. Шуурхай хариу арга хэмжээ үзүүлэх бүрэлдэхүүн хэсгийн хүрээнд вакциныг судлах, худалдан авах, үйлдвэрлэсэн газраас АХБ-ны хөгжиж буй гишүүн орон руу тээвэрлэх зэрэгт цаг алдалгүй дэмжлэг үзүүлэх болно.

Төслийн хөрөнгө оруулалтын бүрэлдэхүүн хэсгийн хүрээнд вакциныг амжилттай түгээх, хүргэх, вакцинжуулалтыг зохион байгуулах тогтолцоонд хөрөнгө оруулахын зэрэгцээ чадавх бэхжүүлэх, олон нийтийг мэдээллээр хангах, тандалтын үр дүнг нэмэгдүүлэх зэрэгт чиглэсэн дагалдах хөрөнгө оруулалтыг хийнэ. Үүнд хүйтэн хэлхээ бүхий агуулах байгууламж ба тээвэрлэлт, тээврийн хэрэгсэл, түгээлтийн дэд бүтэц, боловсруулах байгууламж болон бусад биет хөрөнгө оруулалт багтаж буй юм. Мөн энэхүү бүрэлдэхүүн хэсгийн хүрээнд хөгжиж буй гишүүн орнуудад вакцин үйлдвэрлэх чадавхыг хөгжүүлж, өргөжүүлэхэд хөрөнгө оруулах боломжтой.

АХБ нь вакцинтай холбоотой санхүүжилтээ олгохдоо Дэлхийн Банк, Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллага (ДЭМБ), КОВИД-19 Вакцины Даян Дэлхийн Хөтөлбөр (КОВАК), ГАВИ болон бусад хоёр талт, олон талт түншүүдтэйгээ нягт уялдаатай ажиллах болно.

АПВАКС хөтөлбөр нь аюулгүй, үр дүнтэй вакцинд шударгаар хамрагдах боломжийг дэмжинэ.

Хөтөлбөрийн санхүүжилтэд хамрагдахын тулд тухайн вакцин нь дараах гурван шалгуурын аль нэгийг хангасан байх ёстой. Үүнд:

1. КОВАКС хөтөлбөрөөр дамжуулан худалдан авч буй байх
2. ДЭМБ-ын урьдчилсан шаардлагыг хангасан байх
3. эсвэл өндөр шаардлагатай улсын зохицуулалтын эрх бүхий байгууллагаас зөвшөөрөл авсан байх зэрэг болно.

Хөгжиж буй гишүүн улс нь вакцинжуулалтын хэрэгцээний үнэлгээ, вакцин хуваарилах төлөвлөгөө гаргасан байх, хөгжлийн түншүүдийн үр дүнтэй зохицуулалтын механизмыг хангасан байх нэмэлт шалгуурууд тавигдсанаар АПВАКС хөтөлбөрийн хүрээнд вакцины дэмжлэгийг шударгаар, үр дүнтэй хэрэгжүүлэх боломжийг бүрдүүлж буй юм.

АХБ мөн хөгжиж буй гишүүн орнуудынхаа аюулгүй, үр дүнтэй вакцин худалдан авах, түгээлт болон вакцинжуулалтад хэрэгцээтэй бараа материалыг татах хүчин чармайлтыг дэмжих зорилгоор 500 сая ам.долларын Вакцин импортлох хөтөлбөрийг эхлүүлж байна.

Энэхүү хөтөлбөр нь АХБ-ны Худалдаа, нийлүүлэлтийн сүлжээг санхүүжүүлэх хөтөлбөрийн нэг хэсэг болно. Вакцин импортлох хөтөлбөрийн хүрээнд гурван А үнэлгээтэй батлан даалтын үйлчилгээг үзүүлснээр төлбөрийн эрсдэлийг бууруулж, эдгээр барааг импортлох явцыг хөнгөвчлөх юм. Тус хөтөлбөр нь КОВАКС хөтөлбөртэй ижил вакцины шаардлагыг ашиглах юм. Импортын хөтөлбөрөөр хувийн хэвшлийн түншүүдтэй хамтран санхүүжилт хийснээр нэг жилийн хугацаанд вакцин болон холбогдох импортыг дэмжихэд нэг тэрбум ам.долларын санхүүжилтийг дайчлах боломжтой.

Аюулгүй, тэгш хүртээмжтэй бөгөөд үр дүнтэй вакцинд хамрагдах боломжийг дэмжих нь АХБ-ны КОВИД-19-ийн эсрэг авч буй хариу арга хэмжээний хамгийн чухал хэсэг юм. Вакцинжуулалтын хөтөлбөр нь вирусийн тархалтыг таслан зогсоож, иргэдийн амь насыг аврахын зэрэгцээ иргэдийн аюулгүй хөдөлмөрлөх, аялах, нийгмийн амьдралд оролцох итгэлийг сэргээснээр цар тахлын эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулж чадна.

Энэ жилийн дөрөвдүгээр сард, АХБ цар тахлын үр дагаврыг арилгахад өөрийн хөгжиж буй гишүүн орнууддаа дэмжлэг үзүүлэх 20 тэрбум ам.долларын багцыг баталсан бөгөөд тусламжаа илүү хурдан, уян хатан байдлаар үзүүлэх зорилгоор зарим дүрэм журмаа хялбаршуулсан юм. АХБ 14.9 тэрбум ам.долларын зээл, буцалтгүй тусламж, техникийн туслалцаа үзүүлэхээр баталсан бөгөөд үүнд КОВИД-19 Цар тахлын хариу арга хэмжээний хувилбар (CPRO) хөтөлбөрөөс санхүүжүүлэх 9.9 тэрбум ам.долларын яаралтай төсвийн дэмжлэг, хувийн хэвшлийн дэмжлэг зэрэг багтаж байна. 

Мөн энэ оны 11 дүгээр сард, АХБ Ази, Номхон далайн бүс нутагт вакциныг үр ашигтай, тэгш түгээх боломжийг бүрдүүлэх тогтолцоог бий болгох зорилгоор 20.3 сая ам.долларын нэмэлт техникийн туслалцаа үзүүлэх болсноо зарласан юм.  

АХБ нь Ази, Номхон далайн бүс нутагт нэн ядуурлыг арилгах хүчин чармайлтаа үргэлжлүүлэхийн зэрэгцээ цэцэглэн хөгжсөн, хүртээмжтэй, тогтвортой, сөрөг нөлөөг даван туулах чадвартай бүс нутгийг цогцлоохын төлөө тууштай ажиллаж байна. Анх 1966 онд байгуулагдсан тус банкны нийт 68 гишүүн орны 49 нь тухайн бүс нутагт оршдог.

Эх сурвалж: АХБ